Kwa wanaofuatia rubaa za kimataifa watakuwa wanajua msiba mzito uliotokea kaya ya jirani. Si wamemfyatua mtukufu mpendwa, msemahovyo, sorry, ‘msemakweli’ makamu wa rahis kiasi cha kumtia presha hadi akalazwa na kuanguka toka kwenye utufukufu akiwa kitandani. Mwaka 2014 niliarikwa na rafiki yangu al marhum Moi Kibaki kumshauri juu ya kubadili katiba ya kaya. Baada ya kunisikiliza kwa muda mrefu alijibu kwa mkato akisema “wewe hovyo kabisa mafi ya kuku. Unataka kuzuia demokrasia ili kuendeleza ufisadi na uimla!” Sikumjibu zaidi ya kufunga virago na kujiondokea.
Hata hivyo nilimuonya kuwa asinilaumu siku mafyatu wakifyatuka na kuitumia katiba mpya kufyatuana hasa kuwafyatua wanene. Sasa haiwi haiwi huwa. Si walimfyatua jamaa aliyekunywa kwenye kombe la madaraka akajisahau na kusahau kuwa maulaji, hasa ya kuaminiwa na mafyatu, yana mwisho na mwisho wenyewe unaweza kuwa wa aibu na karaha.
Tokana na kaya yetu kuwa ya amani hata kama ni ya imani, nashauri wanene wetu wasibadili katiba kiasi cha kuruhusu wafyatuliwe kila mara bila kujali nyadhifa zao. Mambo ya kubadili katiba ni ya kikoloni. Maana, huwapa mafyatu fursa ya kufyatuka na kufyatua wanene hovyo hovyo kiasi cha wanene kujikuta pakanga bila sababu. Natoa sababu zifuatazo kuwa chondechonde tusifanye makosa tukabadili katiba kwani, kufanya hivyo:
Mosi, tutawatoa mafyatu usingizini kiasi cha kuwafyatua wakaamua kufyatua. Ni kuwaongezea mafyatu madaraka makubwa wakati wao ni wadogo.
Pili, tutawaongezea wanene presha kiasi cha kuwalazimisha kula kwa uangalifu badala ya kula kwa miguu na mikono tena bila kunawa wala kutosheka mbali na hata wengine kutapika humo waliamo. Nani anataka kadhia hii ya kujitakia? Si muliwashuhudia Gen Ziro wa kule wakikinukisha kwa kudai kuwa ni haki yao kikatiba?
Tokana na kaya yetu kuwa ya amani hata kama ni ya imani, nashauri wanene wetu wasibadili katiba kiasi cha kuruhusu wafyatuliwe kila mara bila kujali nyadhifa zao. Mambo ya kubadili katiba ni ya kikoloni. Maana, huwapa mafyatu fursa ya kufyatuka na kufyatua wanene hovyo hovyo kiasi cha wanene kujikuta pakanga bila sababu. Natoa sababu zifuatazo kuwa chondechonde tusifanye makosa tukabadili katiba kwani, kufanya hivyo:
Mosi, tutawatoa mafyatu usingizini kiasi cha kuwafyatua wakaamua kufyatua. Ni kuwaongezea mafyatu madaraka makubwa wakati wao ni wadogo.
Pili, tutawaongezea wanene presha kiasi cha kuwalazimisha kula kwa uangalifu badala ya kula kwa miguu na mikono tena bila kunawa wala kutosheka mbali na hata wengine kutapika humo waliamo. Nani anataka kadhia hii ya kujitakia? Si muliwashuhudia Gen Ziro wa kule wakikinukisha kwa kudai kuwa ni haki yao kikatiba?
Hivi tunakwenda wapi kiasi cha kuruhusu wadogo kuwafyatua wanene na kutishia amani na usalama wa kaya? Hakuna kitu kiliniudhi na kutamani niteke, kupoteza, na kunyotoa roho za mafyatu kama kuhoji hata mamlaka ya ofisi ya First Lady. Mifyatu imeshaambiwa kuwa ni First Lady. Mnahoji nini wakati ana-share bedroom na munene wa kaya?
Lipo jamaa ambalo nilitamani nilizabe makofi lililosema eti ofisi ya First Lady ni matokeo ya bedroom politics, yaani siasa za chumba cha kulala! Ebo! Kuna ubaya gani madaraka kuwa mali ya kaya ya munene anayetawala? Hamjui kuwa First Lady ndiye anajua kila kitu cha munene?
Tatu, ni hatari maana, kufanya hivyo, ni kuwafyatua mafyatu ambao, kwa ufyatu wao watawafyatua wanene kila mara kiasi cha kuwatia woga hata adabu jambo ambalo si safi kwa amani.
Nne, ni hatari kuwapa madaraka makubwa wadogo ili wawafyatue wakubwa. Kama mkifanya hivyo, mtapunguza hata kuondoa hadhi ya unene. Unene ni kwa wanene na udogo ni kwa wadogo.
Tano, tujue. Wanene huchaguliwa na Mungu. Unapoanza kugawa madaraka yao kwa wadogo wawafyatue huoni ni kinyume na mapenzi ya Mungu aliyewateua ingawa huwa hapigi kura?
Sita, kutoa madaraka kwa mafyatu ni kuwapa ukubwa wadogo wakati mafyatu siyo wakubwa wala wenye kujua mambo makubwa kama kutafuna kaya na kutumia madaraka tena waliyopewa na Mungu. Kwanini kuwaghasi wasioghasiwa, kuwasumbua wasiosumbuliwa hata kuwafyatua wasiofyatuliwa?
Tatu, ni hatari maana, kufanya hivyo, ni kuwafyatua mafyatu ambao, kwa ufyatu wao watawafyatua wanene kila mara kiasi cha kuwatia woga hata adabu jambo ambalo si safi kwa amani.
Nne, ni hatari kuwapa madaraka makubwa wadogo ili wawafyatue wakubwa. Kama mkifanya hivyo, mtapunguza hata kuondoa hadhi ya unene. Unene ni kwa wanene na udogo ni kwa wadogo.
Tano, tujue. Wanene huchaguliwa na Mungu. Unapoanza kugawa madaraka yao kwa wadogo wawafyatue huoni ni kinyume na mapenzi ya Mungu aliyewateua ingawa huwa hapigi kura?
Sita, kutoa madaraka kwa mafyatu ni kuwapa ukubwa wadogo wakati mafyatu siyo wakubwa wala wenye kujua mambo makubwa kama kutafuna kaya na kutumia madaraka tena waliyopewa na Mungu. Kwanini kuwaghasi wasioghasiwa, kuwasumbua wasiosumbuliwa hata kuwafyatua wasiofyatuliwa?
Tunafanya hivi kwa faida ya nani? Nadhani hawa wanaotaka kubadili katiba wanatumwa na mabeberu ambao, hata hivyo, ni wakarimu. Kwani, ndiyo wanaotoa njuluku kwa wanene wanaotaka tuwaone na kuamini kuwa ni viumbe wabaya wanaoweza kuwa maadui wa kaya. Wakitoa njuluku kwa kaya huo siyo ubeberu bali ufadhili.
Ni kosa kwa wafadhili kutaka na wadogo wafaidi unene wakati wao siyo wanene.
Saba, kubadili katiba ni jambo la hatari sana kwa kaya. Maana huwapunguzia wenye madaraka madaraka na kuwapa wadogo madaraka wakati hawayahitaji wala hawakuchaguliwa na Mungu.
Nane, kubadili katiba siyo kuleta uhuru zaidi bali udhuru. Kwanza, nani aliwaambia kuwa tunataka uhuru mwingine wakati uhuru wenyewe tuliupata miaka mingi iliyopita? Kubadili katiba na kutoa uhuru huu wa kifyatu ni ukoloni wa kizungu ambapo kila fyatu anajiona yeye ni yeye na anaweza kuwatisha hata kuwafukuza wanene kama walivyofaya hawa mafyatu wa kaya jirani.
Je sasa nini kifanyike? Nashauri yafuatayo:
Mosi, tusibadili katiba bali tuifanyie marekebisho na kutamka wazi kuwa sisi hatutaki fujo.
Pili, tuanzishe utaratibu wetu wa chata kimoja ili kuepuka usumbufu kwa wanene hata wadogo. Maana, tukiwa na chata kimoja, mambo ya kutekana na kupotezana yatatoweka. Hapatakuwa na haja ya kushikana uchawi wala kuwauliza wanene kwanini wanakula na kunenepa. Hivi kweli mnataka wale halafu wakonde?
Saba, kubadili katiba ni jambo la hatari sana kwa kaya. Maana huwapunguzia wenye madaraka madaraka na kuwapa wadogo madaraka wakati hawayahitaji wala hawakuchaguliwa na Mungu.
Nane, kubadili katiba siyo kuleta uhuru zaidi bali udhuru. Kwanza, nani aliwaambia kuwa tunataka uhuru mwingine wakati uhuru wenyewe tuliupata miaka mingi iliyopita? Kubadili katiba na kutoa uhuru huu wa kifyatu ni ukoloni wa kizungu ambapo kila fyatu anajiona yeye ni yeye na anaweza kuwatisha hata kuwafukuza wanene kama walivyofaya hawa mafyatu wa kaya jirani.
Je sasa nini kifanyike? Nashauri yafuatayo:
Mosi, tusibadili katiba bali tuifanyie marekebisho na kutamka wazi kuwa sisi hatutaki fujo.
Pili, tuanzishe utaratibu wetu wa chata kimoja ili kuepuka usumbufu kwa wanene hata wadogo. Maana, tukiwa na chata kimoja, mambo ya kutekana na kupotezana yatatoweka. Hapatakuwa na haja ya kushikana uchawi wala kuwauliza wanene kwanini wanakula na kunenepa. Hivi kweli mnataka wale halafu wakonde?
Kweli mnataka wale kwa kupigiwa kelele na kusumbuliwa au kutishiwa kutimliwa kama huyu jamaa hapo juu aliyetemeshwa ulaji tena kwa haraka hata kabla hajanenepa vilivyo?
Mwisho, napendekeza tufute hata hii katiba ili tuendeshwe kwa maono ya waona maono.
Lo! Kumbe niko bongolalaland!
Mwisho, napendekeza tufute hata hii katiba ili tuendeshwe kwa maono ya waona maono.
Lo! Kumbe niko bongolalaland!
Chanzo: Mwananchi leo.
No comments:
Post a Comment